Tarihte bu hafta 22 Mayıs – 28 Mayıs

Tarihte Bu Hafta
22 Mayıs – 28 Mayıs tarihleri arasında tarihte olan gelişmeler yazımızda...
Nene Hatun
22 Mayıs 1766 - 1766 Büyük İstanbul Depremi
22 Mayıs 1844 - Amerikalı kadın ressam Mary Cassatt dünyaya geldi. (ö. 1926)
22 Mayıs 1929 - Şair Yahya Kemal Beyatlı Madrid Elçiliğine atandı.
22 Mayıs 1932 - Ağrı Dağı ayaklanmasına katılan 34 kişi hakkında idam kararı verildi.
22 Mayıs 1933 - Türk kadın sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu Gül Gülgün doğdu. (ö. 2014)
22 Mayıs 1942 - Meksika II. Dünya Savaşı'nda müttefiklere katıldı.
22 Mayıs 1947 - ABD Başkanı Harry Truman, Türkiye'ye yapılacak yardımı imzaladı. Yardımı, ABD Dışişleri Bakanı Marshall'ın kontrol edeceği açıklandı. Aynı gün, General Oliver başkanlığındaki ABD heyeti, Türkiye'ye yapılacak askeri yardımı görüşmek üzere yurda geldi.
22 Mayıs 1950 - İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı süresinin bitmesi, Celâl Bayar'ın cumhurbaşkanı seçilmesi.
22 Mayıs 1955 - 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda kahramanlık gösteren Türk kadın kahraman Nene Hatun vefat etti. (d. 1857)
22 Mayıs 1960 - Türk ressam İbrahim Çallı öldü. (d. 1882)
22 Mayıs 1960 - Büyük Şili Depremi: Richter ölçeğine göre 9,5 büyüklüğündeki depremde 4.000 ile 5.000 arasında insan hayatını kaybetti. Bugüne kadar ölçülmüş en şiddetli depremdir.
22 Mayıs 1962 - Türk Kadınlar Birliği Kongresi olaylı geçti. Günseli Özkaya Başkan seçildi.
22 Mayıs 1970 - Britanyalı kadın süper model Naomi Campbell dünyaya geldi.
22 Mayıs 1972 - Amerikalı kadın oyuncu Anna Belknap doğdu.
22 Mayıs 1972 - Richard Nixon Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk ABD Başkanı oldu.
22 Mayıs 1978 - İngiliz kadın şarkıcı ve manken Katie Price dünyaya geldi.
22 Mayıs 1979 - Amerikalı kadın oyuncu ve model Maggie Q doğdu.
22 Mayıs 1980 - Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgaline karşı çıkmak amacıyla Moskova Olimpiyatları'nı protesto eden ABD'nin çağrısına uyan Bakanlar Kurulu, Türkiye'nin de olimpiyatlara katılmaması yönünde karar aldı.
22 Mayıs 1982 - Türk asker ve devlet adamı Cevdet Sunay vefat etti. (d. 1899)
22 Mayıs 1988 - Galatasaraylı futbolcu Tanju Çolak ligde attığı 39 golle Metin Oktay'ın 38 gollük rekorunu kırdı.
22 Mayıs 1990 - Microsoft, Windows 3.0'ü piyasaya sürdü.
22 Mayıs 2000 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin Başkenti Abu Dabi'de sadece kadınlara hizmet edecek dev bir alışveriş merkezi kuruldu.
22 Mayıs 2011 - 64. Uluslararası Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü, "The Tree of Life" filmiyle Terrence Malick kazandı. Festivalde, "Bir Zamanlar Anadolu'da" filmiyle yönetmen Nuri Bilge Ceylan ve "Le gamin au vélo" filmiyle Eric ve Luc Dardenne kardeşler, "Büyük Ödülü" paylaştı.
Tanju Okan
23 Mayıs 1795 - Fransa'da kadınların toplantılara katılması yasaklandı.
23 Mayıs 1897 - Türk gazelhan ve bestekâr Hafız Burhan doğdu. (ö. 1943)
23 Mayıs 1906 - Norveçli oyun yazarı Henrik İbsen vefat etti. (d. 1828)
23 Mayıs 1919 - İzmir'in İtilaf Devletleri tarafından işgalini protesto için Sultanahmet Mitingi yapıldı, mitinge 200 bin kişi katıldı.
23 Mayıs 1928 - Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi, tekke ve zaviyeler kapatıldı.
23 Mayıs 1952 - Fransız kadın şarkıcı Anne-Marie David dünyaya geldi.
23 Mayıs 1971 - Türk oyuncu İlker Aksum doğdu.
23 Mayıs 1971 - Amerikalı kadın oyuncu Laurel Holloman dünyaya geldi.
23 Mayıs 1972 - Türk oyuncu Burak Hakkı doğdu.
23 Mayıs 1984 - Portekizli futbolcu Hugo Almeida dünyaya geldi.
23 Mayıs 1984 - Türk oyuncu Ushan Çakır doğdu.
23 Mayıs 1988 - Türk kadım oyuncu Merve Oflaz dünyaya geldi.
23 Mayıs 1991 - 2010 eurovisiyon birincisi Alman kadın şarkıcı ve söz yazarı Lena Meyer-Landrut doğdu.
23 Mayıs 1992 - İstanbul'a 117 yıl hizmet eden Galata Köprüsü yerinden sökülerek Haliç'e çekildi.
23 Mayıs 1996 - Türk şarkıcı, müzisyen ve sinema oyuncusu Tanju Okan vefat etti. (d.1938)
23 Mayıs 2002 - Ankara'nın en eski ve en büyük sinemalarından Akün, 1975 yılında Ertem Eğilmez'in unutulmaz filmi 'Hababam Sınıfı' ile açtığı perdelerini, yine aynı filmle bir daha açılmamak üzere kapattı.
23 Mayıs 2015 - İngiliz kadın yazar Moyra Caldecott vefat etti. (d. 1927)
Selçuklu Devleti
24 Mayıs 1040 - Selçuklu Devleti'nin kuruluşu.
24 Mayıs 1686 - Alman fizikçi ve civalı termometrenin mucidi Gabriel Fahrenheit dünyaya geldi. (ö. 1736)
24 Mayıs 1844 - ABD'li mucit Samuel Morse, ABD Senatosu üyelerinin hazır bulunduğu bir deneyle ABD Kongre binasından Baltimore'da bir tren istasyonuna kendi icadı olan mors alfabesiyle ilk mesajı gönderdi.
24 Mayıs 1883 - Yapımı 14 yıl süren New York City'deki Brooklyn Köprüsü trafiğe açıldı.
24 Mayıs 1921 - Mustafa Kemal Paşa'ya suikast için Ankara'ya geldiği kanıtlanan İngiliz casusu Mustafa Sagir idam edildi.
24 Mayıs 1940 - Igor Sikorsky ilk başarılı tek rotorlu helikopter uçuşunu gerçekleştirdi.
24 Mayıs 1941 - Amerikalı protest şarkıcı ve besteci Bob Dylan doğdu.
24 Mayıs 1946 - Türk kadın oyuncu Ayten Uncuoğlu dünyaya geldi.
24 Mayıs 1946 - Türkiye'nin ilk kadın Başbakanı Türk ekonomist, akademisyen ve siyasetçi Tansu Çiller dünyaya geldi.
24 Mayıs 1956 - İlk Eurovision Şarkı Yarışması, İsviçre'nin Lugano kentinde düzenlendi. 7 ülkenin katıldığı yarışmayı ev sahibi İsviçre'nin şarkısı kazandı.
24 Mayıs 1966 - Fransız ünlü eski futbolcu Eric Cantona doğdu.
24 Mayıs 1967 - Türk oyuncu Tamer Karadağlı dünyaya geldi.
24 Mayıs 1970 - Türk kadın şarkıcı Gülay doğdu.
24 Mayıs 1979 - Yüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı 'Mavi Işık 79-XA', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi.
24 Mayıs 1983 - Bulvar gazetesinin düzenlediği yarışmada Türkiye güzeli seçilen Hülya Avşar'ın evli olduğu ortaya çıkınca ikinci güzel Dilara Haraççı kraliçe ilan edildi.
24 Mayıs 1989 - Bulgaristan'dan Türkiye'ye zorunlu göç başladı.
24 Mayıs 2003 - Letonya'nın başkenti Riga'da gerçekleştirilen 48. Eurovision Şarkı Yarışması'nı Türkiye adına yarışan Sertab Erener kazandı.
Necip Fazıl Kısakürek
25 Mayıs 1889 - Rus asıllı Amerikalı bilim insanı (ilk başarılı helikopteri yapan) Igor Sikorsky doğdu. (ö. 1972)
25 Mayıs 1937 - Paris'te 1937 Dünya Fuarı başladı. Eyfel Kulesi'nin de yer aldığı fuarda İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli ve Nazi yapımı heykel karşılıklı sergileniyordu.
25 Mayıs 1944 - Nuri Demirağ'ın fabrikasında yapılan ilk Türk yolcu uçağı İstanbul'dan Ankara'ya uçtu.
25 Mayıs 1945 - Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Meriç Başaran dünyaya geldi.
25 Mayıs 1946 - Türk kadın ses sanatçısı Sümeyra doğdu. (ö. 1990)
25 Mayıs 1953 - ABD, Nevada'da bulunan deneme bölgesinde, topçu birlikleri tarafından atılan ilk ve tek nükleer bomba denemesini yaptı.
25 Mayıs 1954 - Türkiye, Osmanlı borçlarının son taksitini ödedi.
25 Mayıs 1954 - Tokyo'da yapılan Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Türkiye birinci oldu.
25 Mayıs 1958 - Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Tuluğ Çizgen dünyaya geldi.
25 Mayıs 1961 - Türk teknik direktör ve eski millî futbolcu İsmail Kartal doğdu.
25 Mayıs 1963 - Türk kadın manken, oyuncu, sunucu ve senarist Nergis Kumbasar dünyaya geldi.
25 Mayıs 1963 - 32 Afrika ülkesi bir araya gelerek Afrika Birliği Örgütü'nü kurdu. 9 Temmuz 2002'den itibaren Afrika Birliği adını aldı.
25 Mayıs 1972 - Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Tardu Flordun doğdu.
25 Mayıs 1974 - Türk tiyatro ve sinema sanatçısı Ulvi Uraz öldü. (d. 1921)
25 Mayıs 1977 - Yıldız Savaşları filmi gösterime girdi.
25 Mayıs 1978 - Türk kadın ses sanatçısı Dilek Türkan dünyaya geldi.
25 Mayıs 1979 - Türk tiyatro oyuncusu Burak Satıbol doğdu.
25 Mayıs 1983 - Türk şair, gazeteci ve yazar Necip Fazıl Kısakürek vefat etti. (d. 1904)
25 Mayıs 1985 - Türk kadın Alp disiplini kayakçısı Tuğba Daşdemir dünyaya geldi.
25 Mayıs 1985 - Fransa doğumlu Senegalli futbolcu Demba Ba doğdu.
25 Mayıs 2001 - 32 yaşındaki Coloradolu Erik Weihenmayer, Everest Dağı'nın zirvesine ulaşan ilk görme engelli insan unvanını aldı.
25 Mayıs 2003 - Nuri Bilge Ceylan'ın 'Uzak' adlı filmi 56'ncı Cannes Film Festivali'nde 'Elephant' filmiyle birlikte En İyi Film ödülünü paylaştı.
25 Mayıs 2005 - Azeri petrolünü Türkiye üzerinden dünya pazarına ulaştırması amaçlanan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattına ilk petrol verildi.
25 Mayıs 2005 - UEFA Şampiyonlar Ligi 2004-2005 sezonu finali Atatürk Olimpiyat Stadı'nda yapıldı. Normal süresi 3-3 biten maçı Liverpool penaltılarla 6-5 Milan'ı yendi.
25 Mayıs 2008 - 61. Cannes Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ödülünü Nuri Bilge Ceylan aldı. Ceylan ödülünü kucaklarken, “Benim yalnız ve güzel ülkeme ithaf ediyorum” dedi. Ceylan, üçüncü kez Cannes’da ödül alarak bir rekora da imza attı..
Mehmet Okur
26 Mayıs 1421 - Osmanlı'nın 5. Padişahı Çelebi Mehmet vefat etti. (d. 1389)
26 Mayıs 1512 - Osmanlı'nın 8. Padişahı II. Bayezid vefat etti. (d. 1447)
26 Mayıs 1647 - Alse Young adındaki bir kadın Amerikan kolonilerinde cadılık suçlamasıyla idam edilen ilk şahıs olmuştur. Young Hartford, Connecticut'ta asılarak idam edilmişti.
26 Mayıs 1889 - Eyfel Kulesi'nin ilk asansörü halka açıldı.
26 Mayıs 1897 - Bram Stoker'ın Dünyaca ünlü Dracula romanı basıldı.
26 Mayıs 1904 - Türk şâir, yazar ve düşünür Necip Fazıl Kısakürek doğdu. (ö. 1983)
26 Mayıs 1907 - ABD'li aktör John Wayne dünyaya geldi. (ö. 1979)
26 Mayıs 1926 - Milli Mücadele'ye katılmayan memurların görevlerine son verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.
26 Mayıs 1931 - Türk yazar ve yayıncı Tarık Dursun K. doğdu. (ö. 2015)
26 Mayıs 1944 - Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu, yazar ve eğitmen Can Gürzap dünyaya geldi.
26 Mayıs 1946 - Belediye seçimleri olaylı geçti. Demokrat Parti, iktidarın seçimde yanlı davrandığı ve seçim güvenliği olmadığı gerekçesiyle seçimlere katılmadı.
26 Mayıs 1957 - Türk aktör, yönetmen ve senarist Uğur Yücel doğdu.
26 Mayıs 1964 - Türk kadın müzisyen İlkay Akkaya doğdu.
26 Mayıs 1966 - İngiliz kadın oyuncu Helena Bonham Carter dünyaya geldi.
26 Mayıs 1972 - ABD ve SSCB arasında balistik füzelerin sınırlandırılması antlaşması imzalandı.
26 Mayıs 1975 - Türk şarkıcı Suat Suna doğdu.
26 Mayıs 1979 - Türk basketbolcu Mehmet Okur dünyaya geldi.
26 Mayıs 1982 - Yılmaz Güney'in senaryosunu yazdığı Şerif Gören'in yönettiği 'Yol' filmi Cannes Film Festivali'nde büyük ödülü Costa Gavras'ın 'Kayıp' filmiyle paylaştı.
26 Mayıs 1992 - Fin kadın buz patenci Jenni Vähämaa doğdu.
26 Mayıs 1999 - Danıştay Sekizinci Dairesi, başı açık görev yapmayı kabul etmeyen baş örtülü kadın memurların, uyarı cezası verilmeden işten çıkarılmasına karar verdi.
26 Mayıs 2012 - Türk radyo ve televizyon sunucusu ve aktör Orhan Boran yaşamını yitirdi. (d. 1928)
İbni Haldun
27 Mayıs 1332 - Arap düşünür ve tarihçi İbni Haldun dünyaya geldi. (ö. 1406)
27 Mayıs 1564 - Fransız din reformcusu ve Kalvenizmin kurucusu Jean Calvin öldü. (d.1509)
27 Mayıs 1877 - Amerikalı kadın dansçı Isadora Duncan doğdu. (ö. 1927)
27 Mayıs 1930 - Türk oyun yazarı ve dramaturg Güngör Dilmen dünyaya geldi. (ö. 2012)
27 Mayıs 1935 - Türkiye'de hafta tatili Cuma'dan Pazar'a alındı.
27 Mayıs 1941 - Alman zırhlısı Bismarck, İngiliz donanması tarafından batırıldı.
27 Mayıs 1944 - Latin harfleri ile ilk Cumhuriyet altını basıldı.
27 Mayıs 1956 - İstanbul'da yapılan Dünya Güreş Şampiyonası'nda Türk Millî Güreş Takımı, serbestte altı birincilikle dünya şampiyonu oldu.
27 Mayıs 1958 - Amerikan F-4 Phantom II çok amaçlı avcı-bombardıman uçağı ilk uçuşunu yaptı.
27 Mayıs 1960 - 27 Mayıs Darbesi: Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Silahlı Kuvvetler adına ülke yönetimini Millî Birlik Komitesi üstlendi. Orgeneral Cemal Gürsel Millî Birlik Komitesi'nin başına getirildi. Millî Birlik Komitesi ilk iş olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni ve hükümeti feshetti ve her türlü siyasi faaliyeti yasakladı.
27 Mayıs 1960 - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yönetime el koymasının ardından gözaltına alınan eski İçişleri Bakanı Namık Gedik intihar etti. Aynı gün gözaltına alınan 150 kişi Yassıada'ya getirildi.
27 Mayıs 1961 - Anayasa, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyeden 260'ının oyuyla kabul edildi.
27 Mayıs 1962 - Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM) açıldı.
27 Mayıs 1962 - Türk kadın modacı ve gazeteci Zeynep Tunuslu doğdu.
27 Mayıs 1968 - Türk basketbol oyuncusu Harun Erdenay dünyaya geldi.
27 Mayıs 1971 - Amerikalı kadın şarkıcı Lisa Lopes doğdu. (ö. 2002)
27 Mayıs 1972 - Amerikalı kadın müzisyen ve model Sibyl Buck dünyaya geldi.
27 Mayıs 1974 - Türk tiyatro, dizi film ve sinema oyuncusu Gürkan Uygun doğdu.
27 Mayıs 1975 - Türk tiyatro, dizi film ve sinema oyuncusu Barış Bağcı dünyaya geldi.
27 Mayıs 1981 - Türk oyuncu ve şarkıcı Özgür Çevik doğdu.
27 Mayıs 1982 - Kanadalı profesyonel kadın güreşçi Natalya Neidhart dünyaya geldi.
27 Mayıs 1995 - Bir grup kadın, cumartesi günü saat 12.00'de gözaltında kaybolanların bulunması ve sorumluların ortaya çıkarılarak yargılanması talebiyle İstanbul Galatasaray Lisesi önünde oturdu. Daha sonra Cumartesi Anneleri olarak anıldılar.
27 Mayıs 2006 - Türk tiyatro ve sinema oyuncusu Mübeccel Vardar vefat etti. (d. 1960)
27 Mayıs 2013 - 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in eşi Nazmiye Demirel öldü. (d. 1927)
Kylie Minogue
28 Mayıs 1524 - Osmanlı'nın 11. Padişahı II. Selim doğdu. (ö. 1574)
28 Mayıs 1812 - Osmanlı Devleti ve Rusya arasında Bükreş Antlaşması imzalandı, 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı sona erdi.
28 Mayıs 1830 - ABD Başkanı Andrew Jackson, Amerikan Kızılderililerinin yurtlarından çıkarılmasına ve başka yerlere sürülmelerine olanak tanıyan Yerli İskân Yasası'nı imzaladı.
28 Mayıs 1849 - İngiliz kadın yazar Anne Brontë vefat etti. (d. 1820)
28 Mayıs 1862 - Sayıştay kuruldu.
28 Mayıs 1893 - Alman yazar Mina Witkojc dünyaya geldi. (ö. 1975)
28 Mayıs 1902 - Bilim adamı Thomas Edison pili buldu.
28 Mayıs 1913 - Osmanlı'da ilk feminist örgüt sayılabilecek kadın organizasyonu, Teali-i Nisvan kuruldu.
28 Mayıs 1918 - Tiflis'de Azerbaycan Milli Şurası tarafından Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ilan edildi.
28 Mayıs 1925 - Türk devlet adamı, gazeteci ve politikacı Bülent Ecevit doğdu. (ö. 2006)
28 Mayıs 1928 - Bakanlar Kurulu, Millet Mektepleri açılmasını kararlaştırdı.
28 Mayıs 1937 - Volkswagen otomobil firması kuruldu.
28 Mayıs 1953 - Kore'de 28-29 mayıs savaşlarında Türk tugayı 155 şehit verdi.
28 Mayıs 1952 - Yunanistan'da kadınlara seçme hakkı verildi.
28 Mayıs 1954 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) en çok konuşulan diller arasına Türkçe'yi de aldı.
28 Mayıs 1959 - ABD tarafından uzaya gönderilen iki maymun sağ olarak Dünya'ya döndü.
28 Mayıs 1961 - Uluslararası Af Örgütü, Londra'da kuruldu.
28 Mayıs 1964 - Küçük İskender mahlasıyla yazı yazan Türk şair, yazar ve eleştirmen İskender Över doğdu.
28 Mayıs 1966 - Türk müzisyen Cemil Özeren doğdu. (ö.2012)
28 Mayıs 1968 - Avustralyalı şarkıcı Kylie Minogue dünyaya geldi.
28 Mayıs 1972 - Türk şarkıcı Metin Arolat doğdu.
28 Mayıs 1976 - Türk basketbolcu ve profesyonel güreşçi Zaza Enden dünyaya geldi.
28 Mayıs 1981 - Türk futbolcu Uğur İnceman doğdu.
28 Mayıs 1983 - Orhan Kemal Roman Ödülü'nü "Cevdet Bey ve Oğulları" adlı romanıyla Orhan Pamuk aldı.
28 Mayıs 1983 - Türk kadın şarkı sözü yazarı Çiğdem Talu vefat etti. (d. 1939)
28 Mayıs 1985 - İngiliz kadın oyuncu Carey Mulligan dünyaya geldi.
28 Mayıs 1986 - Türk şair Edip Cansever Türk şair öldü. (d. 1928)
28 Mayıs 1992 - Türkiye ile Nahçıvan'ı birbirine bağlayan Ümit Köprüsü hizmete girdi.
28 Mayıs 1999 - Leonardo da Vinci'nin şaheseri Son Akşam Yemeği adlı tablo, 22 yıl süren restorasyon çalışmalarının sona ermesiyle İtalya'nın Milano kentinde yeniden sergilenmeye başlandı.
28 Mayıs 2002 - NATO, Rusya'yı sınırlı ortak ilan etti.
28 Mayıs 2013 - Taksim Gezi Parkı olayları başladı.
Kaynakça: Wikipedia

Yorumlar